پایگاه تحلیلی الوقت - همزمان با قحطی و بحران انسانی غزه، «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در حال پیشبرد طرح خود برای تصرف کامل غزه است و اقدامات و تجاوزات جنگی خود را گسترش داده است. در این طرح، نتانیاهو اعلام کرده است که تنها در صورت تحقق پنج «هدف» به جنگ پایان خواهد داد و این اصول شامل غیرنظامی شدن نوار غزه، آزادی اسرای باقیمانده در اسارت حماس و خلع سلاح این گروه است.
رژیم صهیونیستی نزدیک به دو سال است که در نوار غزه در حال جنگ است. با وجود وارد کردن خسارات قابل توجه به غزه، اما اهداف جنگ برای صهیونیستها هنوز محقق نشده است. حماس همچنان به عنوان قدرت حاکم در بخشهای قابل توجهی از نوار غزه، چه از نظر مدنی و چه از نظر نظامی، به فعالیت خود ادامه میدهد. اگرچه این مناطق از نظر جغرافیایی وسیع نیستند، اما اهمیت غزه در وزن نمادین و جایگاه آن به عنوان منطقهای با جمعیت متراکم نهفته است. در حال حاضر با وجود حدود 2 سال جنگ و بمباران شبانه روزی ارتش صهیونیستی علیه غزه، اما حماس منطقه شهر غزه، غرب خان یونس، اردوگاههای پناهندگان مرکزی و منطقه المواسی را که حدود نیمی از جمعیت غزه در آن ساکن هستند، کنترل میکند.
از نظر نظامی نیز، حماس با واقعیتهای جدید در غزه سازگار شده و به شیوهای مانند جنگ چریکی عمل میکند. در واقع حماس تا حد زیادی تواناییهای خود را بازسازی کرده و صفوف خود را با نیروهای جوان تقویت کرده است.
تاکید نتانیاهو بر اجرای طرح اشغال کامل غزه نیز با توجه به ناکامیها و شکست صهیونیستها در حدود 2 سال گذشته در جنگ غزه اعلام شده و به زعم نتانیاهو شاید اشغال کامل غزه بتواند اهداف تل آویو را محقق کند، اما واقعیتهای میدانی مرتبط با اشغال غزه برای صهیونیستها بسیار پیچیده است.
غزه پر هزینه
نکته قابل توجه درباره طرح اشغال کامل غزه این است که «ایال زمیر»، رئیس ستاد مشترک اسرائیل (IDF) با گسترش عملیات نظامی در غزه مخالفت کرده و هشدار داده است که هرگونه طرحی برای اشغال نوار غزه «اسرائیل را به سیاهچاله خواهد کشاند.»
زمیر معتقد است که گسترش کارزار نظامی در غزه بسیار هزینه بر است، چون گسترش عملیات در یک محیط شهری مانند شهر غزه خطرناک است و حماس قادر خواهد بود از شبکه تونلهای وسیع خود برای حملات غافلگیرانه به سربازان اسرائیلی و کار گذاشتن تلههای انفجاری در ساختمانها استفاده کند. به این ترتیب، طرح نتانیاهو ناگزیر به تلفات بیشتر نیروهای اسرائیلی منجر خواهد شد.
تا به امروز نیز نزدیک به ۹۰۰ نیروی نظامی ارتش اسرائیل در این جنگ کشته شدهاند . علاوه بر این، به دست گرفتن کنترل کامل نوار غزه ماهها طول خواهد کشید و منجر به مرگ تعداد بیشماری از غیرنظامیان فلسطینی خواهد شد و فشارهای جهانی علیه اسرائیل را افزایش خواهد داد.
اشغال کامل غزه همچنین جان اسرای اسرائیلی باقیمانده را که گمان میرود حدود ۲۰ نفر باشند، تهدید میکند، چون تا کنون آزادی اسرای اسرائیلی فقط در زمان آتشبس اتفاق افتاده است نه در نتیجه اقدام نظامی.
ارتش کوچک
اسرائیل ارتش نسبتاً کوچکی با مجموع حدود 169 هزار نیروی نظامی دارد. این ارتش به بیش از 400 هزار نیروی ذخیره که خدمت سربازی را به پایان رساندهاند، متکی است و بکارگیری نیروهای ذخیره که بخشی از نیروی اقتصادی و بازار کار اسرائیل هستند، در دراز مدت اثرات نامطلوبی بر اقتصاد اسرائیل داشته است.
در واقع ارتش اسرائیل پرسنل و نیروهای ذخیره کافی برای استقرار در کل نوار غزه ندارد، چون همزمان به نیروی نظامی در کرانه باختری هم نیاز دارد.
هرچند نتانیاهو گفته است که نمیخواهد غزه را برای همیشه اشغال کند، اما اعضای راست افراطی کابینه او بارها اشغال کامل غزه را به عنوان هدف خود تکرار کردهاند. آنها به روشنی اعلام کردهاند که خواهان بازسازی شهرکهای اسرائیلی در غزه و همچنین الحاق بخش عمدهای از کرانه باختری هستند و این وضعیت موقعیت بینالمللی اسرائیل را بسیار بیشتر از گذشته تضعیف خواهد کرد.
سردرگمی طرحهای نتانیاهو
نتانیاهو این هفته در مصاحبهای گفت که تصور میکند کنترل امنیتی آینده نوار غزه در نهایت به «نیروهای عربی» واگذار خواهد شد. اما کدام کشورهای عربی پرسنل نظامی خود را به غزه پرآشوب و ناامن اعزام خواهند کرد؟ کشورهای عربی مدتهاست که موضع انفعالی را در برابر تحولات فلسطین پیگیری کردهاند و بعید است که اکنون بخواهند نیروی نظامی به منطقه ناامن غزه اعزام کنند.
«اسامه حمدان»، از مقامات حماس، نیز هشدار داده است که مقاومت فلسطین با هر نیرویی که برای اداره غزه تشکیل شود، به عنوان یک نیروی « اشغالگر مرتبط با اسرائیل» مقابله خواهد کرد. طبیعی است که کشورهای عربی علاقهای به درگیری نظامی با حماس و تحمل تلفات سنگین در برابر مقاومت فلسطین نخواهند داشت.
از این منظر به نظر میرسد طرح نتانیاهو برای آینده غزه فاقد برنامه و انسجام و یک نوعی سردرگمی است.
اوایل امسال هم، کابینه امنیتی اسرائیل طرحی را برای تسهیل «انتقال داوطلبانه» ساکنان غزه از این نوار به کشورهای ثالث تصویب کرد، اما این طرح نیز به عنوان تلاشی برای پاکسازی قومی مورد انتقاد قرار گرفت و صهیونیستها نتوانستند آن را اجرا کنند. بی تردید هیچ کشوری در اتحادیه عرب هم تمایلی ندارد که به پذیرش بیش از دو میلیون پناهنده فلسطینی روی آورد.
چگونگی واکنش بینالمللی
جامعه بینالمللی به تصمیم نتانیاهو برای گسترش جنگ و اشغال کامل غزه واکنش نشان داده است. دولت آلمان اعلام کرده است که تمام صادرات اسلحه به اسرائیل را متوقف خواهد کرد. این در حالی است که آلمان دومین تأمینکننده بزرگ اسلحه برای رژیم صهیونیستی است.
همزمان اعتراضات گسترده مردمی در شهرها و کشورهای مختلف غربی و آمریکا علیه طرح اشغال غزه برگزار شده است. حتی در تل آویو نیز معترضان خواستار مداخله آمریکا و جلوگیری از اشغال کامل غزه شدهاند، اما به نظر نمیرسد که این مخالفتها تا کنون منجر به تغییر استراتژی نتانیاهو برای اشغال غزه شده باشد.
شاید جدای از اعتراضات و مخالفتها، آن چه به معنای واقعی میتواند اقدام عملی جهانی در برابر اشغال غزه به شمار رود، تقویت موجهای مرتبط با تحریم جهانی اسرائیل است. در حال حاضر برخی شرکتها در ایتالیا و اسپانیا و بلژیک در حال تحریمهای موردی شرکتهای اسرائیلی هستند و فراگیری این تحریمها میتواند اقتصاد تل آویو را به زانو درآورد.
براین اساس، صرف نظر از اعتراضات، آن چه میتواند اقتصاد رژیم صهیونیستی را به زانو درآورد، گسترش موج تحریمهای بینالمللی علیه این رژیم است.